İstanbul’un Beykoz ilçesinde yer alan Polonezköy, sadece doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda köklü tarihi ve kültürel zenginlikleriyle de dikkat çeken bir yerleşim yeridir. Bu eşsiz köyün kuruluş hikayesi, 19. yüzyılın ortalarına, Polonya’nın siyasi çalkantılarının yaşandığı bir döneme dayanır.
Polonya’dan İstanbul’a Bir Sığınak
1830 Polonya Ayaklanması’nın bastırılmasının ardından, Polonya’nın geleceği belirsizleşmiş ve birçok Polonyalı sürgüne gitmek zorunda kalmıştır. Bu süreçte, Polonya’nın önde gelen siyasetçilerinden biri olan Prens Adam Jerzy Czartoryski, Osmanlı İmparatorluğu’nu yeni bir yaşam alanı olarak görmüştür. Czartoryski, hem siyasi sığınma bulmak hem de sürgündeki Polonyalılara yeni bir vatan sağlamak amacıyla İstanbul yakınlarında bir yerleşim yeri kurmaya karar vermiştir.Detaylı Polonezköy Tarihini okumak için Polonezköy Tarihi içeriğimize bakabilirsiniz.
Adam Jerzy Czartoryski Kimdir?
Adam Jerzy Czartoryski, yalnızca Polonezköy’ün kurucusu olmakla kalmamış, aynı zamanda Polonya tarihinin en önemli figürlerinden biridir. 1770 yılında doğan Czartoryski, hem siyasetçi hem de aydın kimliğiyle tanınmıştır. Polonya’nın bağımsızlığı için verdiği mücadele ve ülkesinin kültürel gelişimine yaptığı katkılarla önemli bir yere sahiptir. 1830 Polonya Ayaklanması’nda aktif rol almış ve başarısızlıkla sonuçlanan bu ayaklanmanın ardından sürgüne gitmiştir.
Adampol’dan Polonezköy’e
Czartoryski, İstanbul’a geldikten sonra Lazaryen rahiplerinden satın aldığı bir arazi üzerinde 1842 yılında yeni bir yerleşim yeri kurmuştur. Bu yerleşim yerine, kendi adını alarak “Adampol” ismi verilmiştir. Adampol, kısa sürede Polonyalı göçmenlerin yeni yuvası haline gelmiştir. Köyde kilise, okul ve diğer sosyal tesisler inşa edilerek Polonya kültürü yaşatılmıştır.
Polonezköy’ün Günümüze Ulaşan Mirası
Adampol, zamanla Polonezköy olarak anılmaya başlamıştır. Bugün Polonezköy, hem Polonya hem de Türkiye kültürünün izlerini taşıyan eşsiz bir yerleşim yeridir. Köyde ahşap evler, taş sokaklar, kilise ve tarihi yapılar, geçmişin izlerini canlı tutmaktadır. Polonezköy, aynı zamanda doğal güzellikleriyle de dikkat çekmekte ve İstanbul’a yakınlığı sayesinde birçok turistin ziyaret ettiği bir yer haline gelmiştir.
Prof. Dr. Hacer Topaktaş Üstüner’in Çalışması
Prof. Dr. Hacer Topaktaş Üstüner’in “Polonezköy 180 Yıllık Mazi” adlı kitabı, Polonezköy’ün kuruluşunun 180. yılı dolayısıyla hazırlanmış önemli bir çalışma olarak öne çıkmaktadır. Üstüner, bu kitabında Polonezköy’ün tarihini, Polonya ve Türkiye’nin tarihi kayıtları çerçevesinde detaylı bir şekilde incelemiş ve köyün kuruluşundan günümüze kadar olan serüvenini bilimsel bir yaklaşımla ortaya koymuştur.
Polonezköy, sadece bir coğrafi yerleşim değil, aynı zamanda iki farklı kültürün bir araya geldiği, tarih ve kültür dolu bir mekandır. Köyün kurucusu Adam Jerzy Czartoryski, hem Polonya hem de Polonezköy tarihi için önemli bir figürdür. Polonezköy’ün 180 yıllık geçmişi, hem Polonya hem de Türkiye için ortak bir miras niteliğindedir.
Not: Bu makale, Prof. Dr. Hacer Topaktaş Üstüner’in “Polonezköy 180 Yıllık Mazi” kitabından ve diğer güvenilir kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır.Hocamıza bizi aydınlattığı için sonsuz şükranlarımızı sunuyoruz.BURADAN kitabı alarak en azından hocamıza bir katkı sağlayabilirsiniz.
